Στα βυζαντινά χρόνια, σύμφωνα με αναφορές του Αέτιου και του Ορειβάσιου, θεωρούσαν το πύαρ ακατάλληλο για τα νεογνά και γι’ αυτό τους χορηγούσαν μέλι ως βασική τροφή. Ιδανικά ο θηλασμός έπρεπε να ξεκινήσει μεταξύ της 3ης και 5ης ημέρας. Στο βυζάντιο ο θηλασμός συνδέθηκε με το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο της μητέρας, με τις γυναίκες της αριστοκρατίας να προσλαμβάνουν μία ή περισσότερες τροφούς για τον θηλασμό των παιδιών τους. Την εποχή αυτή, οι γιατροί άρχισαν να περιγράφουν την τεχνική του θηλασμού και τόνιζαν τα πλεονεκτήματα του, ιδιαίτερα για τα νεογνά μικρού σωματικού βάρους κατά τη γέννηση. Δεν ενθάρρυναν την πρόωρη εισαγωγή άλλων τροφών στο βρεφικό διαιτολόγιο και καθόριζαν την ιδανική διάρκεια θηλασμού στους 20 με 24 μήνες, με σταδιακό απογαλακτισμό.
Στις αρχές της 2ης χιλιετίας, στην δυτική Ευρώπη, εντάθηκε η λατρεία της Παρθένου Μαρίας με αυτό να φαίνεται πιο ξεκάθαρα στην διάκοσμο των καθεδρικών ναών γοτθικού ρυθμού που αφιερώνονται σε αυτήν. Από τα τέλη του 13ου αιώνα, μεταξύ των διαφόρων αναπαραστάσεων της Παρθένου Μαρίας, κυριαρχεί η επονομαζόμενη «Maria Lactans» («Θηλάζουσα Μαρία»), που εμφανίζει την Παναγία με το ένα στήθος της πλήρως εκτεθειμένο να θηλάζει τον Ιησού. Η δημοτικότητα των εικόνων της «Maria Lactans», σε μια εποχή πολέμων και εξάπλωσης της βουβωνικής πανώλης, πιθανά να αποτελούσε την αντικειμενοποίηση της μεγαλύτερης προσωπικής και συλλογικής αγωνίας της εποχής, που δεν είναι άλλη από την επαρκή και ασφαλή σίτιση.
Παρά το γεγονός ότι το μητρικό γάλα ήταν καλό για τον Θείο Βρέφος, αυτό δεν ήταν αρκετό για να πείσει τον καθένα. Η ευρωπαϊκή αριστοκρατία συνέχισε να ευνοεί τον θεσμό της τροφού καθώς επέτρεπε στις συζύγους να τεκνοποιούν πιο σύντομα και στους συζύγους να ικανοποιούν τις ερωτικές τους επιθυμίες. Ήταν κοινή η πεποίθηση της εποχής πως η ερωτική πράξη κατά την περίοδο της γαλουχίας θα μπορούσε να επιμολύνει το μητρικό γάλα και να βλάψει το παιδί.
Σπουδαίοι ανθρωπιστές όπως ο Φραντσέσκο Μπάρμπαρο και ο Εράσμους προσπάθησαν να ενθαρρύνουν τις μητέρες να θηλάσουν τα βρέφη τους, ενώ στον καμβά σπουδαίων ζωγράφων όπως ο Τιντορέτο και ο Ρούμπενς συχνά απεικονίστηκαν θηλάζουσες μητέρες**. Την ίδια εποχή, οι γυναίκες, χάριν της καλύτερης παιδείας που λάμβαναν και των πρώτων βημάτων που έκαναν σε ζητήματα χειραφέτησης, άρχισαν διστακτικά να συμμετέχουν στον διάλογο περί θηλασμού.
* Το άρθρο αποτελεί στο μεγαλύτερο μέρος του, σύνοψη του άρθρου «Nursing Times» του Paul Doolan που δημοσιεύτηκε στο History Today τον Δεκέμβριο του 2008.
** Επισκεφτείτε δύο πολύ ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες που εκθέτουν έργα τέχνης σχετιζόμενα με το θηλασμό: art-breastfeeding.com και El arte de ser madre